هودهای آزمایشگاهی تجهیزاتی هستند که در آزمایشگاه‌ها برای دفع آلودگی و بخارات مضر ناشی از فعل و انفعالات شیمیایی و فیزیکی و همچنین حفظ ایمنی و جلوگیری از تلفات ناشی از تماس با مواد شیمیایی خطرناک، بخصوص گازهای پر خطر مورد استفاده قرار می‌گیرند. هود شیمیایی هود آزمایشگاهی معمولاً شامل یک فن سانتریفیوژ مکنده ضد اسید و یا ضد انفجار با پروانه از نوع بکوارد Backward است که جهت مکش گازها و بخارات و انتقال آنها به بیرون از فضای آزمایشگاه مورد استفاده قرار می گیرد. این وسیله پر اهمیت می بایست باید به طور دوره‌ای و با دقت بررسی و تعمیر شود تا ایمنی کاربران را تضمین نماید.
از نگاه دیگر یک هود آزمایشگاهی، نمونه‌ای از تجهیزاتی است که معمولاً در آزمایشگاه‌ها یافت می شود. یک هود آزمایشگاهی بگونه‌ای طراحی و ساخته می گردد تا یک فضای کاری ایمن، کنترل شده و محدود را برای انجام آزمایشات یا دست زدن به مواد خطرناکی که ممکن است دود، گازها یا بخارات سمی تولید کنند، فراهم کند. بنابراین می توان گفت هدف اصلی یک هود آزمایشگاهی محافظت از پرسنل آزمایشگاه و محیط اطراف آن در برابر این مواد خطرناک است.
مهمترین انواع هودهای آزمایشگاهی مشتمل بر انواع ذیل است:
- هودهای شیمیایی در انواع CAV, VAV و یا RAV
- هودهای سقفی از جنس استنلس استیل و یا با پوشش رنگ پودری الکترواستاتیک (کانوپی هود)
- هودهای بازویی (هود مفصلی)
- هودهای پاتولوژی
- هودهای لامینار (هود میکروبیولوژی)
هوشمندسازی هود شیمیایی: به اضافه نمودن تجهیزات خاص (تخصصی) و سیستم های پیشرفته الکترونیکی برنامه پذیر به منظور کارکرد ایمن هود شیمیایی و کنترل دقیق آن بر اساس استانداردهای معتبر جهانی چون ASHRAE 110 هوشمند سازی هود شیمیایی گفته می شود.
هوشمند سازی در هود شیمیایی شامل موارد ذیل است:
1- کنترل سرعت خطی مکش: ثابت نگه داشتن سرعت خطی مکش هود به صورت ایمن (0.5 متر بر ثانیه) مطابق استانداردهای معتبر بین المللی مانند ASHREAE 110 در حالات مختلف بازشوی SASH هود
2- تشخیص حضور کاربر در کنار هود و کنترل باز و بسته شدن پنجره هود (SASH) بصورت کاملا اتوماتیک و هوشمند بدون دخالت دست
3- تشخیص و اعلان خطر و ارسال پیام خطر برای کاربر (کاربران) آزمایشگاه
4- تنظیم و کنترل چگونگی رفتار فن هود شیمیایی در زمان های قطعی برق و همچنین وصل مجدد برق آزمایشگاه
6 دلیل برای تغییر هود شیمیایی CAV به VAV
هودهای شیمیایی (هود شیمی یا فیوم هود) نقش اساسی در آزمایشگاه‌ها دارند و از کاربران در برابر مواد، دود و بخارات مضر محافظت می کنند. در آزمایشگاه این بخارات مضر بواسطه ایجاد یک فشار منفی توسط یک فن سانتریفیوژ مکنده از مسیر دهانه هودو زیر پنجره هود (Sash) به بیرون فضای کاری منتقل شده و یا توسط یک سیستم فیلتراسیون مناسب جذب می گردند.
هر هود شیمیایی بطور متوسط متوسط حدود 750 تا 1000 فوت مکعب بر دقیقه هوای مطبوع را تخلیه می کند که بار قابل توجهی را بر سیستم HVAC آزمایشگاه تحمیل می کند و به تبع آن هزینه‌های عملیاتی آزمایشگاه بالا می برد، اما تبدیل سیستم مکش هود شیمیایی از یک سیستم CAV به یک سیستم VAV می تواند این بار را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
مقایسه سیستم مکش VAV با CAV
تهویه با حجم ثابت هوا (CAV) جریان و حجم مکش ثابتی از هوا را بدون در نظر گرفتن اینکه هود شیمیایی در حال استفاده هست یا خیر و یا اینکه پنجره هود باز است یا بسته فراهم می‌کند و البته در این حالت مقدار قابل توجهی از انرژی هدر می رود. بستن پنجره هود شیمیایی CAV همچنین باعث افزایش سرعت خطی (Air face velocity) دهانه ورودی هود شده که پیامدهایی از جمله اختلال در انجام آزمایشات و عملکرد تجهیزات زیر هود و احتمالاً حتی برگشت هوای آلوده به داخل فضای آزمایشگاه دارد. در مقابل، یک سیستم حجم هوای متغیر (VAV) حجم هوای عبوری از هود شیمیایی (هود بخار | Fume hood) را در زمانی که از آن استفاده نمی‌شود و پنجره (Sash) آن بسته است، کاهش می‌دهد. این نوع مکش هوا که قادر است بصورت هوشمندانه میزان مکش مناسب در هود شیمیایی را مدیریت نماید چندین مزیت قابل توجه دارد:
شش مزیت سیستم تهویه VAV در هود شیمیایی
1. بهره‌وری انرژی
با استفاده از یک سیستم VAV، هودهای شیمیایی با حداقل حجم اگزاست در هنگام بسته بودن پنجره کار می کنند، بنابراین مصرف انرژی به شدت پاسخگوی نیازهای کاربر است. صرفه جویی دقیق به رفتار کاربر بستگی دارد، اما به طور کلی هرچه هودها کمتر باز باشند (از نظر ارتفاع و زمان)، صرفه جویی در مصرف انرژی بیشتر می شود.
مثال:
یک هود شیمیایی با عرض 1500 میلی متر با حداکثر ارتفاع ایمن پنجره 500 میلی متر و سرعت خطی 0.50 متر بر ثانیه به 300 لیتر در ثانیه هوای مطبوع نیاز دارد تا از اتاق خارج شود. در این صورت هوای مطبوع آزمایشگاه در یک هود شیمیایی با سیستم مکش CAV، بدون توجه به موقعیت پنجره آن، 300 لیتر در ثانیه تخلیه می شود. اما با استفاده از یک سیستم مکش هوشمند VAV هود شیمیایی تنها زمانی که پنجره آن به حداکثر ارتفاع کاری خود برود 300 لیتر در ثانیه تخلیه می شود، اما زمانی که پنجره پایین است به حدود 60 لیتر در ثانیه کاهش می یابد.
با فرض کارکرد هود شیمیایی به مدت 2 ساعت در روز و 5 روز در هفته حجم هوای مطبوع مکش شده توسط دو سیستم CAV و VAV به شرح ذیل خواهد بود:
CAV: 181,440 M3/Week
VAV: 44,832 M3/Week
پس نتیجه‌گیری می شود حجم تخلیه هوای مطبوع آزمایشگاه در یک هود شیمیایی و در یک هفته با کارکرد فقط 2 ساعت در روز 75% کاهش می یابد که واقعا قابل تامل است!
2. کاهش انتشار کربن
این روزها با توجه به اینکه کشورها توسط سازمان‌های مدیریت و محافطت از محیط زیست جهانی برای دستیابی به اهداف کاهش کربن تحت فشار هستند، کنترل‌کننده‌های جریان هوای VAV در هودهای شیمیایی آزمایشگاهی اتلاف انرژی را کاهش می‌دهند و کاهش انتشار کربن را تضمین می‌کنند.
3. صرفه جویی در هزینه
سیستم‌های VAV ممکن است هزینه‌های اولیه بالاتری نسبت به سیستم‌های CAV داشته باشند، اما تحقیقات نشان می‌دهد که مشتریانی که هودهای شیمیایی مجهز کنترل‌کننده‌های VAV را خریداری و نصب می‌کنند، می‌توانند هزینه‌های انرژی خود را تا 75٪ کاهش دهند.
هر چه تعداد هودهای شیمیایی یک آزمایشگاه بیشتر باشد، این صرفه جویی در مصرف انرژی ملموس تر خواهد شد. این به این دلیل است که هودهای شیمیایی سهم بسزایی نرخ تبادل هوا دارند.
4. بهبود ایمنی
سیستم‌های VAV حفاظت بهتری را برای کارکنان شما در برابر دودها و مواد بالقوه خطرناک فراهم می‌کنند و به شما کمک می‌کنند تا با مقررات بهداشتی و ایمنی مربوطه مطابقت داشته باشید.
5. بهبود آسایش
چرخه روشن/خاموش سیستم‌های CAV باعث نوسان دمای آزمایشگاه می‌شود در حالی که در سیستم VAV دما ثابت می‌ماند و در نتیجه کنترل دمای فضا را دقیق‌تر می‌کند. علاوه بر این، از آنجایی که هوا در یک سیستم VAV برای مدت طولانی‌تری در معرض کویل‌های خنک‌کننده سیستم هوا ساز (HVAC) ساختمان آزمایشگاه قرار می‌گیرد، هوا نیز به صورت غیرفعال رطوبت زدایی می‌شود و محیط راحت‌تری را برای کاربران آزمایشگاه ایجاد می‌کند.
6. قابلیت اطمینان
سیستم کنترل VAV هودهای تولیدی شرکت مهندسی پترونیک صنعت یک سیستم هوشمند منحصر به فرد است که قادر به ارائه خوانش‌های پایدار است. این سیستم پیشرو، با آپشن پنجره برقی اتوماتیک یکپارچه، جریان هوا را بر اساس نیاز تنظیم می کند، حجم هوای خارج شده را در صورت استفاده نکردن از هودهای شیمیایی آزمایشگاهی کاهش می دهد و مصرف انرژی را تا 75 درصد به حداقل می رساند. این سیستم علاوه بر داشتن یک رابط کاربری LCD با قابل کنترل و تنظیم آسان، مجهز به سیستم هشدار به کاربر نیز است.
هودهای آزمایشگاهی تجهیزاتی هستند که در آزمایشگاه‌ها برای دفع آلودگی و بخارات مضر ناشی از فعل و انفعالات شیمیایی و فیزیکی و همچنین حفظ ایمنی و جلوگیری از تلفات ناشی از تماس با مواد شیمیایی خطرناک، بخصوص گازهای پر خطر مورد استفاده قرار می‌گیرند. هود شیمیایی هود آزمایشگاهی معمولاً شامل یک فن سانتریفیوژ مکنده ضد اسید و یا ضد انفجار با پروانه از نوع بکوارد Backward است که جهت مکش گازها و بخارات و انتقال آنها به بیرون از فضای آزمایشگاه مورد استفاده قرار می گیرد. این وسیله پر اهمیت می بایست باید به طور دوره‌ای و با دقت بررسی و تعمیر شود تا ایمنی کاربران را تضمین نماید.
از نگاه دیگر یک هود آزمایشگاهی، نمونه‌ای از تجهیزاتی است که معمولاً در آزمایشگاه‌ها یافت می شود. یک هود آزمایشگاهی بگونه‌ای طراحی و ساخته می گردد تا یک فضای کاری ایمن، کنترل شده و محدود را برای انجام آزمایشات یا دست زدن به مواد خطرناکی که ممکن است دود، گازها یا بخارات سمی تولید کنند، فراهم کند. بنابراین می توان گفت هدف اصلی یک هود آزمایشگاهی محافظت از پرسنل آزمایشگاه و محیط اطراف آن در برابر این مواد خطرناک است.
مهمترین انواع هودهای آزمایشگاهی مشتمل بر انواع ذیل است:
- هودهای شیمیایی در انواع CAV, VAV و یا RAV
- هودهای سقفی از جنس استنلس استیل و یا با پوشش رنگ پودری الکترواستاتیک (کانوپی هود)
- هودهای بازویی (هود مفصلی)
- هودهای پاتولوژی
- هودهای لامینار (هود میکروبیولوژی)
هوشمندسازی هود شیمیایی: به اضافه نمودن تجهیزات خاص (تخصصی) و سیستم های پیشرفته الکترونیکی برنامه پذیر به منظور کارکرد ایمن هود شیمیایی و کنترل دقیق آن بر اساس استانداردهای معتبر جهانی چون ASHRAE 110 هوشمند سازی هود شیمیایی گفته می شود.
هوشمند سازی در هود شیمیایی شامل موارد ذیل است:
1- کنترل سرعت خطی مکش: ثابت نگه داشتن سرعت خطی مکش هود به صورت ایمن (0.5 متر بر ثانیه) مطابق استانداردهای معتبر بین المللی مانند ASHREAE 110 در حالات مختلف بازشوی SASH هود
2- تشخیص حضور کاربر در کنار هود و کنترل باز و بسته شدن پنجره هود (SASH) بصورت کاملا اتوماتیک و هوشمند بدون دخالت دست
3- تشخیص و اعلان خطر و ارسال پیام خطر برای کاربر (کاربران) آزمایشگاه
4- تنظیم و کنترل چگونگی رفتار فن هود شیمیایی در زمان های قطعی برق و همچنین وصل مجدد برق آزمایشگاه
6 دلیل برای تغییر هود شیمیایی CAV به VAV
هودهای شیمیایی (هود شیمی یا فیوم هود) نقش اساسی در آزمایشگاه‌ها دارند و از کاربران در برابر مواد، دود و بخارات مضر محافظت می کنند. در آزمایشگاه این بخارات مضر بواسطه ایجاد یک فشار منفی توسط یک فن سانتریفیوژ مکنده از مسیر دهانه هودو زیر پنجره هود (Sash) به بیرون فضای کاری منتقل شده و یا توسط یک سیستم فیلتراسیون مناسب جذب می گردند.
هر هود شیمیایی بطور متوسط متوسط حدود 750 تا 1000 فوت مکعب بر دقیقه هوای مطبوع را تخلیه می کند که بار قابل توجهی را بر سیستم HVAC آزمایشگاه تحمیل می کند و به تبع آن هزینه‌های عملیاتی آزمایشگاه بالا می برد، اما تبدیل سیستم مکش هود شیمیایی از یک سیستم CAV به یک سیستم VAV می تواند این بار را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
مقایسه سیستم مکش VAV با CAV
تهویه با حجم ثابت هوا (CAV) جریان و حجم مکش ثابتی از هوا را بدون در نظر گرفتن اینکه هود شیمیایی در حال استفاده هست یا خیر و یا اینکه پنجره هود باز است یا بسته فراهم می‌کند و البته در این حالت مقدار قابل توجهی از انرژی هدر می رود. بستن پنجره هود شیمیایی CAV همچنین باعث افزایش سرعت خطی (Air face velocity) دهانه ورودی هود شده که پیامدهایی از جمله اختلال در انجام آزمایشات و عملکرد تجهیزات زیر هود و احتمالاً حتی برگشت هوای آلوده به داخل فضای آزمایشگاه دارد. در مقابل، یک سیستم حجم هوای متغیر (VAV) حجم هوای عبوری از هود شیمیایی (هود بخار | Fume hood) را در زمانی که از آن استفاده نمی‌شود و پنجره (Sash) آن بسته است، کاهش می‌دهد. این نوع مکش هوا که قادر است بصورت هوشمندانه میزان مکش مناسب در هود شیمیایی را مدیریت نماید چندین مزیت قابل توجه دارد:
شش مزیت سیستم تهویه VAV در هود شیمیایی
1. بهره‌وری انرژی
با استفاده از یک سیستم VAV، هودهای شیمیایی با حداقل حجم اگزاست در هنگام بسته بودن پنجره کار می کنند، بنابراین مصرف انرژی به شدت پاسخگوی نیازهای کاربر است. صرفه جویی دقیق به رفتار کاربر بستگی دارد، اما به طور کلی هرچه هودها کمتر باز باشند (از نظر ارتفاع و زمان)، صرفه جویی در مصرف انرژی بیشتر می شود.
مثال:
یک هود شیمیایی با عرض 1500 میلی متر با حداکثر ارتفاع ایمن پنجره 500 میلی متر و سرعت خطی 0.50 متر بر ثانیه به 300 لیتر در ثانیه هوای مطبوع نیاز دارد تا از اتاق خارج شود. در این صورت هوای مطبوع آزمایشگاه در یک هود شیمیایی با سیستم مکش CAV، بدون توجه به موقعیت پنجره آن، 300 لیتر در ثانیه تخلیه می شود. اما با استفاده از یک سیستم مکش هوشمند VAV هود شیمیایی تنها زمانی که پنجره آن به حداکثر ارتفاع کاری خود برود 300 لیتر در ثانیه تخلیه می شود، اما زمانی که پنجره پایین است به حدود 60 لیتر در ثانیه کاهش می یابد.
با فرض کارکرد هود شیمیایی به مدت 2 ساعت در روز و 5 روز در هفته حجم هوای مطبوع مکش شده توسط دو سیستم CAV و VAV به شرح ذیل خواهد بود:
CAV: 181,440 M3/Week
VAV: 44,832 M3/Week
پس نتیجه‌گیری می شود حجم تخلیه هوای مطبوع آزمایشگاه در یک هود شیمیایی و در یک هفته با کارکرد فقط 2 ساعت در روز 75% کاهش می یابد که واقعا قابل تامل است!
2. کاهش انتشار کربن
این روزها با توجه به اینکه کشورها توسط سازمان‌های مدیریت و محافطت از محیط زیست جهانی برای دستیابی به اهداف کاهش کربن تحت فشار هستند، کنترل‌کننده‌های جریان هوای VAV در هودهای شیمیایی آزمایشگاهی اتلاف انرژی را کاهش می‌دهند و کاهش انتشار کربن را تضمین می‌کنند.
3. صرفه جویی در هزینه
سیستم‌های VAV ممکن است هزینه‌های اولیه بالاتری نسبت به سیستم‌های CAV داشته باشند، اما تحقیقات نشان می‌دهد که مشتریانی که هودهای شیمیایی مجهز کنترل‌کننده‌های VAV را خریداری و نصب می‌کنند، می‌توانند هزینه‌های انرژی خود را تا 75٪ کاهش دهند.
هر چه تعداد هودهای شیمیایی یک آزمایشگاه بیشتر باشد، این صرفه جویی در مصرف انرژی ملموس تر خواهد شد. این به این دلیل است که هودهای شیمیایی سهم بسزایی نرخ تبادل هوا دارند.
4. بهبود ایمنی
سیستم‌های VAV حفاظت بهتری را برای کارکنان شما در برابر دودها و مواد بالقوه خطرناک فراهم می‌کنند و به شما کمک می‌کنند تا با مقررات بهداشتی و ایمنی مربوطه مطابقت داشته باشید.
5. بهبود آسایش
چرخه روشن/خاموش سیستم‌های CAV باعث نوسان دمای آزمایشگاه می‌شود در حالی که در سیستم VAV دما ثابت می‌ماند و در نتیجه کنترل دمای فضا را دقیق‌تر می‌کند. علاوه بر این، از آنجایی که هوا در یک سیستم VAV برای مدت طولانی‌تری در معرض کویل‌های خنک‌کننده سیستم هوا ساز (HVAC) ساختمان آزمایشگاه قرار می‌گیرد، هوا نیز به صورت غیرفعال رطوبت زدایی می‌شود و محیط راحت‌تری را برای کاربران آزمایشگاه ایجاد می‌کند.
6. قابلیت اطمینان
سیستم کنترل VAV هودهای تولیدی شرکت مهندسی پترونیک صنعت یک سیستم هوشمند منحصر به فرد است که قادر به ارائه خوانش‌های پایدار است. این سیستم پیشرو، با آپشن پنجره برقی اتوماتیک یکپارچه، جریان هوا را بر اساس نیاز تنظیم می کند، حجم هوای خارج شده را در صورت استفاده نکردن از هودهای شیمیایی آزمایشگاهی کاهش می دهد و مصرف انرژی را تا 75 درصد به حداقل می رساند. این سیستم علاوه بر داشتن یک رابط کاربری LCD با قابل کنترل و تنظیم آسان، مجهز به سیستم هشدار به کاربر نیز است.
ثبت شرکت های ایرانی